آموزش مجازی جایگزینی برای آموزش سنتی: نگاهی جامع به آینده آموزش
منتشر شده در: 1403/10/11
آموزش سنتی با محوریت حضور فیزیکی در کلاس، گوش دادن به معلم و یادداشتبرداری از تخته سفید، برای سالهاست که ستون فقرات نظام آموزشی ما بوده است. آموزش مجازی جایگزینی برای آموزش سنتی است. با پیشرفت فناوری و ورود عصر جدید اینترنت و دنیای مجازی، نسل امروز به دنبال روشهای نوین آموزشی هستند. یکی از این روشها آموزش مجازی است که توانسته با ارائه خدمات متنوع، عدالت آموزشی را به سطح بالاتری برساند و شرایط را برای همه افراد یکسان کند. اما چگونه؟
خدمات آموزش مجازی
در آموزش سنتی، فرد برای دسترسی به معلمان حرفهای و کلاسهای مورد نظر باید هزینهها، موقعیت جغرافیایی و زمان حضور در کلاس را مدنظر قرار دهد. این موضوع به این معناست که تنها افرادی که توانایی پرداخت هزینهها را دارند و در نزدیکی مراکز آموزشی قرار دارند میتوانند از آموزش سنتی بهرهمند شوند. علاوه بر این، زمانبندی کلاسها نیز محدودیتهایی ایجاد میکند که ممکن است برای برخی افراد مشکلساز باشد.
اما در آموزش مجازی، این محدودیتها از بین میروند. هر کسی با دسترسی به اینترنت میتواند در هر مکانی و در هر زمانی از خدمات آموزش مجازی بهرهمند شود. این نوع آموزش نه تنها دسترسی به معلمان و منابع آموزشی را برای همه افراد فراهم میکند، بلکه هزینههای مرتبط با رفت و آمد و اجاره فضای آموزشی را نیز کاهش میدهد.
عصر جدید و آموزش مجازی جایگزینی برای آموزش سنتی
عصر جدید، عصر اینترنت و دنیای مجازی است که در تمام زمینههای زندگی نفوذ کرده است و نمیتوان از آن غافل شد. دنیای مجازی بسیاری از کارها را آسانتر کرده است، از جمله آموزش. یکی از راحتیهایی که این دنیا برای انسانها به ارمغان آورده است، عدم نیاز به درنظر گرفتن موقعیت جغرافیایی است. فارغ از اینکه شما در کجا قرار دارید، میتوانید از خدمات دنیای مجازی استفاده کنید. یکی از این خدمات که برای دانشآموزان اهمیت بالایی دارد، آموزش مجازی است.
آموزش مجازی چیست؟
برای درک بهتر آموزش مجازی و آموزش آنلاین، باید به یک تعریف ساده و یکسان برسیم. آموزش آنلاین بر پایه بستر اینترنت و خطوط ارتباطی آن شکل گرفته است. به این صورت که افراد با دسترسی به اینترنت و برقرار کردن ارتباط اینترنتی با مراکز ارائهدهنده آموزش مجازی مانند آینو، میتوانند به محتوانی الکترونیکی تولید شده دسترسی پیدا کنند. این امکان به دانشآموزان اجازه میدهد تا به راحتی و در سریعترین زمان وارد کلاس درس شوند و آنچه را که میخواهند یاد بگیرند.
تاثیر آموزش مجازی در یادگیری دانشآموزان
برای برخی از والدین و حتی دانشآموزان این سوال ایجاد میشود که آیا آموزش آنلاین میتواند تاثیر مثبتی بر میزان یادگیری داشته باشد یا بهتر است از آموزشهای سنتی و حضوری استفاده کنند؟
پاسخ به این سوال باید با در نظر گرفتن تمام جوانب صورت گیرد. بدون شک، آموزش مجازی هم مانند آموزش حضوری میتواند تاثیرات مثبتی بر یادگیری دانشآموزان داشته باشد. اما همانطور که آموزش حضوری ممکن است برای برخی دانشآموزان فایدهای نداشته باشد، آموزش آنلاین نیز ممکن است برای برخی از دانشآموزان مفید نباشد. اگر دانشآموز نخواهد به برنامههای آموزشی توجه کند و همراه با معلم پیش نرود، نمیتواند نتیجه دلخواه را بدست آورد.
آموزش ترکیبی: تلفیقی از سنت و نوآوری
در حال حاضر، بسیاری از مدارس از سیستمهای آموزش مجازی استفاده کردهاند و برخی از آنها حتی به سیستم آموزش ترکیبی (Blended Learning) روی آوردهاند. آموزش ترکیبی نسل جدیدی از آموزش است که ترکیبی از آموزش حضوری و آنلاین را ارائه میدهد. این نوع آموزش باعث افزایش روند یادگیری و تبادل اطلاعات میشود و به دانشآموزان امکان تعامل بهتر با همسالان و بهرهمندی از آموزشهای الکترونیکی را میدهد. به این صورت، دانشآموزان هم فرصت تعامل و برقراری ارتباط با دیگران را دارند و هم میتوانند به صورت پویا و در بستر اینترنت آموزشهای الکترونیکی را دریافت کنند.
مراکز ارائهدهنده آموزش مجازی و تلاش برای همراهی با دانشآموزان
مراکز ارائهدهنده آموزش مجازی تلاش میکنند تا دانشآموز را با خود همراه کنند. اساتید حرفهای با فن بیان قوی و ایجاد جذابیتهای نمایشی و گفتاری در ویدیوهای خود، تمام تلاش خود را کردهاند تا دانشآموز با توجه و تمرکز در کلاس آنلاین و مجازی خود حضور پیدا کند. این نوع آموزش، مفهومی بودن و آموزش غیر مستقیم را فراهم میکند که میتواند بازدهی بالاتری داشته باشد و موجب ثبت مطالب در ذهن دانشآموز شود.
مدرسه آنلاین: نگاهی به آینده و آموزش مجازی جایگزینی برای آموزش سنتی
مدرسه آنلاین یا آموزش مجازی مانند مدرسه سنتی است، با این تفاوت که دانشآموزان از خانه خود وارد محیط مجازی میشوند. در مدرسه آنلاین، دانشآموز مطابق با مقطع تحصیلی خود و همقدم با فصول کتاب درسی پیش میرود. همچنین، اگر بخواهد مقطع تحصیلی بعدی را نیز بخواند، میتواند با ویدیوهای آموزشی یادگیری را آغاز کند. این نوع مدرسهها امکان یادگیری مقاطع تحصیلی مختلف را فراهم میکنند بدون نیاز به حضور فیزیکی در ساختمان مدرسه.
مزایای آموزش مجازی
آموزش مجازی مزایای متعددی دارد که آن را به گزینهای جذاب برای جایگزینی آموزش سنتی تبدیل کرده است:
- انعطافپذیری: یکی از مهمترین ویژگیهای آموزش مجازی، انعطافپذیری زمانی و مکانی آن است. دانشآموزان میتوانند در هر زمانی و هر مکانی به کلاسهای مجازی دسترسی داشته باشند.
- دسترسی به اساتید حرفهای: بدون توجه به محل زندگی، دانشآموزان میتوانند با اساتید مجرب و متخصص ارتباط برقرار کنند.
- هزینه کمتر: هزینههای مربوط به رفت و آمد و اجاره فضای آموزشی در آموزش مجازی کمتر است. همچنین، هزینههای کتابهای درسی و جزوات نیز میتواند کاهش یابد.
- کیفیت بالای آموزش و امکان مرور مجدد: محتوای آموزشی به صورت ویدیوهای با کیفیت بالا ارائه میشود و دانشآموزان میتوانند مطالب را چندین بار مرور کنند تا بهتر آنها را درک کنند.
- عدم ایجاد فشار روانی و استرس: محیط مجازی آرامتر بوده و از مزاحمتهای کلاسی جلوگیری میکند.
- عدم نیاز به همکاری مداوم والدین: معلمان به صورت کامل مطالب را توضیح میدهند و نیاز به دخالت مداوم والدین نیست.
انواع آموزش مجازی
آموزش مجازی خود انواع مختلفی دارد که هر کدام ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند:
آموزش مجازی آفلاین، آموزش مجازی جایگزینی برای آموزش سنتی
در این نوع آموزش، ویدیوهای آموزشی توسط اساتید هر درس ضبط و تهیه شدهاند و دانشآموز میتواند آنها را در زمان و مکان دلخواه خود مشاهده کند. این نوع آموزش به دانشآموزان آزادی عمل بالایی میدهد تا بر اساس برنامه زمانی خود به یادگیری بپردازند و در صورت نیاز مطالب را چندین بار مرور کنند.
آموزش مجازی خودآموز، آموزش مجازی جایگزینی برای آموزش سنتی
در این روش، دانشآموز به صورت مستقل مطالب را یاد میگیرد و معمولاً نیاز به حمایت والدین دارد. این نوع آموزش زمانبر است و نیاز به تمرکز بالایی دارد، اما برای افرادی که قبلاً مطالب را فراگرفتهاند و میخواهند نکات بیشتری را یاد بگیرند، مناسب است.
آموزش مجازی آنلاین
در این نوع آموزش، ارتباط همزمان بین دانشآموز و معلم از طریق اینترنت برقرار میشود که شبیه به کلاسهای حضوری است. این ارتباط و کلاس درسی میتواند به صورت خصوصی و یا گروهی برگزار شود و امکان سوال و جواب در لحظه را فراهم میکند.
چرا باید آموزش مجازی را انتخاب کرد؟
انتخاب نهایی بین آموزش مجازی و سنتی بر عهده شماست، اما دلایل متعددی وجود دارد که آموزش مجازی را به گزینهای برتر تبدیل میکند:
- هزینه کمتر آموزش
- انعطافپذیری زمان
- امکان آموزش در هر ساعت از شبانهروز
- امکان انتخاب درس و مبحث
- امکان استفاده از پشتیبانی آموزشی
- عدم نیاز به صرف وقت برای رفت و آمد
- عدم حضور در ترافیک
- خستگی کمتر و بازدهی بیشتر
- دریافت آموزش از اساتید حرفهای هر درس
- ایجاد انگیزه و اشتیاق برای یادگیری
- منظم بودن برنامه آموزشی
- دسترسی بدون محدودیت
- امکان حضور در کلاس درس از هر جای ایران
- ایجاد فضای امن برای آموزش
- آرامش در زمان یادگیری
تفاوت آموزش مجازی با آموزش سنتی
هنگامی که صحبت از آموزش مجازی و آنلاین میشود، بسیاری از افراد سوال میکنند که تفاوت این دو با آموزش سنتی چیست؟ آموزش آنلاین و مجازی نسل جدیدی از آموزش است که در بستر اینترنت شکل میگیرد و در نحوه ارائه و دسترسی به مطالب تفاوتهای عمدهای با آموزش سنتی دارد.
در آموزش سنتی، دانشآموز به همراه دیگر افراد در کلاس حضور دارد و معلم متناسب با سطح دانش تمام دانشآموزان اطلاعات را در اختیار آنها قرار میدهد. اما در آموزش مجازی، معلم بر تمام دانشآموزان تسلط دارد و مطالب را به صورت کامل و واضح ارائه میدهد. دانشآموز درگیر اتفاقات و شیطنتهای دیگر افراد نیست و تمرکز خود را از دست نمیدهد.
همچنین، در آموزش سنتی، دانشآموز باید در کلاس حضور یابد و در صورت عدم حضور، مطلب را از دست میدهد. اما در آموزش آنلاین، دانشآموز میتواند از هر جایی در کلاس درس حاضر شود و حتی در صورت آموزش آفلاین، زمان شرکت در کلاس بسته به شرایط دانشآموز تغییر میکند. این امر باعث میشود که فرد هیچ مطلبی را از دست ندهد و بتواند ویدیوهای آموزشی را مشاهده کند.
در آموزش سنتی، فرد برای حضور در کلاس باید مسیری را طی کند و زمان و هزینهای را برای آن کنار بگذارد. اما در آموزش آنلاین و مجازی، نیازی به در نظر گرفتن زمان رفت و آمد نیست و تنها کافی است چند دقیقه قبل از شروع کلاس آنلاین وارد کلاس شود.
آیا میتوان آموزش مجازی جایگزین آموزش سنتی کرد؟
یکی از سوالاتی که برای بسیاری از افراد با نگاهی به آینده پیش میآید این است که آیا آموزش مجازی میتواند جایگزین آموزش سنتی شود؟ عصر جدید، عصر تکنولوژی و ارتباطات است و اینترنت و امکاناتی که در بستر اینترنت در اختیار افراد قرار میگیرد روز به روز بیشتر میشود. در حال حاضر، آموزش مجازی در حال جایگیری است و توانسته با آموزش سنتی رقابت کند.
اگرچه قدمت آموزش سنتی بسیار زیاد است، اما آموزش مجازی روند پیشرفت خود را با سرعت بالایی طی میکند و هر روزه بر امکانات و ویژگیهای خود میافزاید. به راحتی میتوان گفت که آموزش مجازی میتواند در آیندهای نزدیک جایگزین آموزش سنتی شود. اما در کنار این تغییر، باید به برخی از موارد هم توجه کرد و آسیبهای این جایگزینی را در نظر گرفت.
آزادی عمل در آموزشگاه مجازی: آزادی عمل بسیار زیاد در آموزش مجازی ممکن است برای دانشآموزان مناسب نباشد و روند نظارتی و کنترلی آنها را سخت کند. بنابراین، باید پیشزمینههای لازم ایجاد شود و خانوادهها نیز از دانش کافی برخوردار باشند.
تعامل اجتماعی: در سنین پایین، آموزش سنتی امکان برقراری ارتباط و تعامل را برای دانشآموزان فراهم میکند. اما در آموزش مجازی، شرایط برای برقراری ارتباط، تعامل و ایجاد رابطه دوستانه کمتر است. به همین دلیل، لازم است سن مناسب برای آموزش مجازی را در نظر گرفت و در سنین پایینتر از آموزشهای ترکیبی استفاده کرد تا هم از امکانات آموزش مجازی بهره برد و هم امکان ایجاد ارتباط و تعامل با دیگران برای دانشآموزان فراهم شود.
در نهایت، میتوان گفت که در آینده نزدیک شاهد جایگزینی آموزش مجازی به جای آموزش سنتی خواهیم بود و امید است این روند بتواند تاثیرات مثبتی ایجاد کند.
چرا در آینده آموزش مجازی جایگزین آموزش سنتی میشود؟
برای قرنها، مردم حضور در کلاسهای سنتی را مترادف با تحصیل میدانستند؛ در حالی که فناوری به طور قابل توجهی تکامل یافته است. محیط کلاس ثابت مانده است، اما آموزش مجازی توانسته جایگاه خود را در نظام آموزشی تثبیت کند. با شیوع ویروس کرونا COVID-19، امکان برگزاری کلاسهای حضوری محدود شد و موسسات آموزشی مجبور به استفاده از آموزش مجازی شدند. این تغییر نشاندهنده قدرت و قابلیت آموزش مجازی در جایگزینی آموزش سنتی است.
از همان روزهای ابتدایی اینترنت، افراد برای یادگیری مهارتهای جدید از آن استفاده میکردند، اما در سالهای اخیر استفاده از آن به طور قابل توجهی رشد کرده است. امروزه، هر زمان و هر کجا بخواهید به شرط دسترسی به رایانه یا گوشیهای هوشمند و اینترنت، به یک آموزش با کیفیت دسترسی خواهید داشت.
اگرچه آموزش مجازی از طریق فعالیتهای آنلاین مانند خواندن متن یا تماشای فیلمهای آموزشی صورت میگیرد، اما دانشآموزان برای ارزیابی خود مجبورند آزمونها و تکالیف خود را انجام دهند. یادگیری آنلاین مزایای بیشماری دارد، آموزش مجازی جایگزینی برای آموزش سنتی و افراد را برای انتخاب آن نسبت به آموزش سنتی ترغیب میکند. در ادامه برخی دلایل برتری آموزش مجازی نسبت به آموزش حضوری ذکر شده است:
- آموزش مجازی انعطافپذیر است.
- آموزش مجازی انتخاب گستردهای از برنامهها را ارائه میدهد.
- آموزش مجازی یک تجربه یادگیری ویژه را امکانپذیر میکند.
- آموزش مجازی به راحتی قابل دسترسی است.
- آموزش مجازی نسبت به آموزش سنتی مقرون به صرفه است.
وندا فناوران پویا (VDTech)
وندا فناوران پویا پیشرو در امر آموزش مجازی و تکنولوژی آنلاین است. با استفاده از آخرین دستاوردهای فناوری، ما به ارائه بهترین خدمات آموزشی به دانشآموزان و دانشجویان کمک میکنیم تا با بهترین روشها و منابع آموزشی به اهداف خود دست یابند.
نتیجهگیری
آموزش مجازی با ارائه خدمات متنوع و انعطافپذیر، توانسته جایگاه خود را در نظام آموزشی تثبیت کند و قابلیت جایگزینی آموزش سنتی را دارد. هرچند آموزش سنتی هنوز هم دارای مزایایی مانند تعامل مستقیم و ایجاد ارتباطات اجتماعی است، اما ترکیب آن با آموزش مجازی میتواند بهترین نتایج را در یادگیری فراهم آورد. آینده آموزش به سمت ترکیب این دو رویکرد حرکت میکند و انتظار میرود که آموزش مجازی به عنوان جایگزین اصلی آموزش سنتی در آیندهای نزدیک مطرح شود.
با انتخاب آموزش مجازی، شما نه تنها از مزایای بیشماری بهرهمند میشوید، بلکه به بهبود کیفیت آموزش و دسترسی برابر برای همه دانشآموزان کمک میکنید. بنابراین، آموزش مجازی را به عنوان گزینهای مطمئن و کارآمد برای آینده تحصیلی خود در نظر بگیرید.